تفسير نور:
سوره فيل آيه 1
متن آيه :
أَلَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِأَصْحَابِ الْفِيلِ
ترجمه :
آيا نشنيده‌اي كه پروردگار تو با فيلداران چه كرده است و چه بر سر ايشان آورده است ؟
توضيحات :
« أَلَمْ تَرَ ؟ » : آيا نديده‌اي ؟ مراد از ديدن ، شنيدن و باخبر شدن است ( نگا : بقره / 243 و 246 و 258 ، فجر / 6 ) . مخاطب هرچند پيغمبر است ، ولي مراد عموم مردم است . « أَصْحَابِ » : جمع صاحِب ، دارندگان . « الْفِيلِ » : فيل اسم جنس و در معني جمع است . « أَصْحَابِ الْفِيلِ » : فيلداران . مراد سپاه حبشه است كه به سرداري ابرهه براي تخريب كعبه به سوي مكّه حركت كردند و فيلهائي را به همراه داشتند . علّت حمله اين بود كه حبشيها كه بر يمن فرمانروائي مي‌كردند ، چون توجّه مردم را به كعبه ديدند ، كليسائي را در صنعاء ساختند تا توجّه مردمان جزيرةالعرب را بدان جلب كنند و آنجا را مركز عبادت و تجارت نمايند ، وليكن مكّه همچنان كانون پرستش ماند . در سرزمين ، « مغمس » نزديك مكّه سپاه ابرهه از سوي دسته‌هاي پرندگان مورد هجوم قرار گرفت و فيلهاي عظيم‌الجثّه با پرندگان ضعيفي از پاي درآمدند .
سوره فيل آيه 2
متن آيه :
أَلَمْ يَجْعَلْ كَيْدَهُمْ فِي تَضْلِيلٍ
ترجمه :
مگر نيرنگ ايشان را تباه و باطل نگردانده است .
توضيحات :
« تَضْلِيلٍ » : سردرگم نمودن و از هدف منحرف كردن . باطل و تباه ساختن .
سوره فيل آيه 3
متن آيه :
وَأَرْسَلَ عَلَيْهِمْ طَيْراً أَبَابِيلَ
ترجمه :
و مگر پرندگان را گروه گروه بر سر آنان نفرستاده است ؟
توضيحات :
« وَ أَرْسَلَ . . . » : واو حرف عطف است و ( أَرْسَلَ ) عطف بر ( أَلَمْ يَجْعَلْ ) است . مراد از استفهام ، تقرير و بيان است . يعني ، بلي كه پرندگاني را گروه گروه بر سر ايشان فرستاده است . « طَيْراً » : پرندگان . اسم جنس جمعي است . « أَبَابِيلَ » : دسته دسته . گروه گروه . جمع مكسّري است كه مفرد آن به كار نمي‌رود . هرچند كه برخي مفرد آن را إِبّالَة و بعضي أَبابِلَة دانسته‌اند . حال ( طَيْراً ) است . اين واژه برخلاف آنچه بر سر زبانها و مشهور است ، اسم خاص هيچ يك از پرندگان نمي‌باشد .
سوره فيل آيه 4
متن آيه :
تَرْمِيهِم بِحِجَارَةٍ مِّن سِجِّيلٍ
ترجمه :
آن پرندگان به سوي فيلداران سنگهاي كوچكي از سنگْ گِل را مي‌انداختند ( و به سويشان نشانه مي‌رفتند ) .
توضيحات :
« حِجَارَةٍ » : سنگ كوچك و ناچيزي . تنوين آن براي تحقير است . « سِجِّيلٍ » : گِل متحجّر . سنگْ گِل ( نگا : هود / 82 ، حجر / 74 ) .
سوره فيل آيه 5
متن آيه :
فَجَعَلَهُمْ كَعَصْفٍ مَّأْكُولٍ
ترجمه :
و ايشان را همچون برگ آفت‌زده ( كشتزار ، سوراخ سوراخ و نابود ) مي‌كردند .
توضيحات :
« عَصْفٍ » : برگ گندم و جو و غيره . كاه ( نگا : رحمن / 12 ) . « مَأْكُولٍ » : آفت‌زده و كرم خورده . خورده شده . « عَصْفٍ مَّأْكُولٍ » : برگ آفت‌زده و كرم خورده . برگ جويده شده و از دهان حيوانات افتاده . برگي كه دانه آن خورده شده و به صورت كاه درآمده باشد ( نگا : روح‌البيان ) .
بازگشت به لیست سوره‌ها