تفسير نور:
سوره عاديات آيه 1
متن آيه :
وَالْعَادِيَاتِ ضَبْحاً
ترجمه :
سوگند به اسبان تازنده‌اي كه ( به سوي ميدان جهاد ) نفس‌زنان پيش مي‌روند !
توضيحات :
« الْعَادِيَاتِ » : جمع عَادِيَة ، اسبان تازنده . مراد هر مركب و وسيله‌اي است كه در راه يزدان و براي اجرا فرمان او مورد استفاده قرار گيرد . « ضَبْحاً » : صداي نفَس اسبان به هنگام دويدن . در اينجا به معني اسم فاعل ، يعني ( ضَابِحَات ) است ، به معني اسباني كه صداي نفَس خود را بلند كرده‌اند . حال است .
سوره عاديات آيه 2
متن آيه :
فَالْمُورِيَاتِ قَدْحاً
ترجمه :
آن اسباني كه ( بر اثر برخورد چخماق سمهايشان به سنگهاي سر راه ) جرقّه‌ها برمي‌افروزند .
توضيحات :
« الْمُورِيَاتِ » : جمع مُورِيَة ، آتش افروزندگان با چخماق . مراد توليدكنندگان جرقّه‌ها است . « قَدْحاً » : زدن سنگ چخماق به يكديگر براي توليد جرقّه . در اينجا به معني اسم فاعل يعني ( قَادِحَات ) و حال است . مراد زنندگان سمهاي پا بر سنگهاي زمين است .
سوره عاديات آيه 3
متن آيه :
فَالْمُغِيرَاتِ صُبْحاً
ترجمه :
همان اسباني كه بامدادان ( بر سپاهيان دشمن ) يورش مي‌برند .
توضيحات :
« الْمُغِيرَاتِ » : جمع مُغيرَة ، يورش برندگان . هجوم‌كنندگان . « صُبْحاً » : بامدادان . مفعولٌ‌فيه است . آن را در معني اسم فاعل ، يعني ( مُصْبِحَات ) نيز دانسته و حال بشمار آورده‌اند ( نگا : التفسير القرآني للقرآن ) .
سوره عاديات آيه 4
متن آيه :
فَأَثَرْنَ بِهِ نَقْعاً
ترجمه :
و در آن ، گرد و غبار زيادي را برمي‌انگيزند .
توضيحات :
« أَثَرْنَ » : برانگيختند . برپا كردند . باب افعال و از مصدر ( إثارَة ) و از ماده ( ثور ) است ( نگا : بقره / 71 ، روم / 9 و 48 ، فاطر / 9 ) . « بِهِ » : در آن . حرف ( بِ ) به معني ( فِي ) است ، و ضمير ( هِ ) به صبح برمي‌گردد . « نَقْعاً » : گرد و غبار .
سوره عاديات آيه 5
متن آيه :
فَوَسَطْنَ بِهِ جَمْعاً
ترجمه :
و بامدادان به ميان جمع ( دشمنان ) مي‌تازند .
توضيحات :
« وَسَطْنَ » : به وسط رفتند . به ميانه دويدند . « بِهِ » : در آن . يعني در صبح . برخي حرف باء را براي تعدّيه دانسته و ضمير ( هِ ) را به ( نَقْعاً ) برگشت داده‌اند . در اين صورت معني آيه چنين است : آن گرد و غبار فراوان را با خود به ميان جمعيّت دشمنان مي‌برند . بعضي هم باء را حاليّه دانسته‌اند ، و آيه را چنين معني كرده‌اند : با همين گرد و غبار فراوان به ميان جمع دشمنان تاخت مي‌برند .
سوره عاديات آيه 6
متن آيه :
إِنَّ الْإِنسَانَ لِرَبِّهِ لَكَنُودٌ
ترجمه :
( به چنين اسباني سوگند كه ) انسان نسبت به پروردگار خود بسيار ناسپاس و حق ناشناس است .
توضيحات :
« الإِنسَانَ » : مراد انساني است كه در پرتو معارف الهي تربيت نيافته است و تعليمات انبياء بر دلش نتافته است ، و خويشتن را تسليم غرائز و شهوات سركش نموده است . « كَنُودٌ » : كفران نعمت‌كننده . ناسپاس . حق‌ناشناس .
سوره عاديات آيه 7
متن آيه :
وَإِنَّهُ عَلَى ذَلِكَ لَشَهِيدٌ
ترجمه :
خود انسان نيز بر اين معني گواه است ( و مي‌داند ناسپاس و حق ناشناس است ) .
توضيحات :
« إِنَّهُ » : همانا انسان . بي‌گمان انسان . « شَهِيدٌ » : گواه . آگاه . گواهي انسان به زبان حال است . نظير آن را در ( اعراف / 172 و توبه / 17 ) مي‌توان ديد . و امّا آگاهي او ، معلوم است كه انسان از هركس ديگر بهتر خود را مي‌شناسد و از درون خود آگاه است .
سوره عاديات آيه 8
متن آيه :
وَإِنَّهُ لِحُبِّ الْخَيْرِ لَشَدِيدٌ
ترجمه :
و او علاقه شديدي به دارائي و اموال دارد .
توضيحات :
« الْخَيْرِ » : اموال و دارائي ( نگا : بقره / 180 ، احزاب / 19 ) . « شَدِيدٌ » : تند و سخت . بخيل و تنگچشم . حرف لام در واژه « لِحُبِّ الْخَيْرِ » مي‌تواند براي تعدّيه باشد ، و معني آيه با توجّه بدان در بالا گذشت . يا اين كه براي تعليل ، كه معني آيه چنين است : انسان به علّت دوست داشت اموال و دارائي بخيل است .
سوره عاديات آيه 9
متن آيه :
أَفَلَا يَعْلَمُ إِذَا بُعْثِرَ مَا فِي الْقُبُورِ
ترجمه :
آيا اين انسان ( ناسپاس و دلباخته دارائي ) نمي‌داند : هنگامي كه آنچه در گورها است بيرون آورده مي‌شود ( و مردگان زنده مي‌گردند ) .
توضيحات :
« بُعْثِرَ » : بيرون آورده شد و زنده گرديد ( نگا : انفطار / 4 ) .
سوره عاديات آيه 10
متن آيه :
وَحُصِّلَ مَا فِي الصُّدُورِ
ترجمه :
و هنگامي كه آنچه در سينه‌ها ( از كفر و ايمان و نيّت خوب و بد ) است ( از ميان دفاتر اعمال ) جمع‌آوري مي‌گردد و به دست مي‌آيد .
توضيحات :
« حُصِّلَ » : به دست آورده شد . جمع گرديد .
سوره عاديات آيه 11
متن آيه :
إِنَّ رَبَّهُم بِهِمْ يَوْمَئِذٍ لَّخَبِيرٌ
ترجمه :
در آن روز بدون شكّ پروردگارشان ( از احوال آنان و اعمال ايشان ) بسيار آگاه است ( و پاداش و كيفرشان را مي‌دهد ؟ ) .
توضيحات :
« خَبِيرٌ » : بسيار آگاه و باخبر .
بازگشت به لیست سوره‌ها