تفسير نور:
سوره ضحى آيه 1
متن آيه :
وَالضُّحَى
ترجمه :
سوگند به روز ( در آن زمان كه آفتاب بلند مي‌گردد و همه جا را فرا مي‌گيرد ) !
توضيحات :
« الضُّحَيا » : روز ( نگا : اعراف / 98 ، طه / 59 ) . چاشتگاه ( نگا : شمس / 1 ) .
سوره ضحى آيه 2
متن آيه :
وَاللَّيْلِ إِذَا سَجَى
ترجمه :
و سوگند به شب در آن هنگام كه مي‌آرامد ( و تاريك مي‌شود و همه‌جا را فرا مي‌گيرد ) !
توضيحات :
« سَجَيا » : آرميد . آرام يافت . آرميدن شب ، در حقيقت آرميدن ساكنان آن است ( نگا : المصحف الميسّر ) . تاريك گرديد . پوشاند . فرا گرفت ( نگا : فرهنگ لغات قرآن . نمونه . تفهيم القرآن ) .
سوره ضحى آيه 3
متن آيه :
مَا وَدَّعَكَ رَبُّكَ وَمَا قَلَى
ترجمه :
پروردگارت تو را رها نكرده است و دشمن نداشته است و مورد خشم قرار نداده است .
توضيحات :
« مَا وَدَّعَكَ » : تو را ترك و رها نكرده است . به ترك تو نگفته است . « مَا قَلَيا » : خشم نگرفته است و دشمن نداشته است .
سوره ضحى آيه 4
متن آيه :
وَلَلْآخِرَةُ خَيْرٌ لَّكَ مِنَ الْأُولَى
ترجمه :
و فرجام ( كار و زندگي ) براي تو ، بهتر از آغاز ( آنها ) است .
توضيحات :
« الآخِرَةُ » : پايان كار . اواخر زندگي . « الأُولَيا » : آغاز كار . اوائل زندگي .
سوره ضحى آيه 5
متن آيه :
وَلَسَوْفَ يُعْطِيكَ رَبُّكَ فَتَرْضَى
ترجمه :
و پروردگارت به تو ( بهروزي و پيروزي و نعمت و قدرت ) عطاء خواهد كرد ، و تو خوشنود خواهي شد .
توضيحات :
« لَسَوْفَ يُعْطِيكَ » : مراد نزول وحي ، ظهور دين ، تنفيذ فرمان ، خوشبختي و پيروزي بر ملّتهاي ديگر است .
سوره ضحى آيه 6
متن آيه :
أَلَمْ يَجِدْكَ يَتِيماً فَآوَى
ترجمه :
آيا خدا تو را يتيم نيافت و پناهت داد ؟
توضيحات :
« يَتِيماً » : پيغمبر هنوز طفل شش ماهه‌اي در شكم مادر بود كه پدرش از دنيا رفت . در عمر شش سالگي مادرش آمنه هم وفات كرد . در هشت سالگي پدر بزرگش عبدالمطّلب كه سرپرستي او را به عهده داشت دار فاني را وداع گفت . از آن به بعد تحت سرپرستي عمويش ابوطالب قرار گرفت . « ءَاوَيا » : منزل و مأوي داد . پناه داد .
سوره ضحى آيه 7
متن آيه :
وَوَجَدَكَ ضَالّاً فَهَدَى
ترجمه :
و تو را سرگشته و حيران ( در ميان شركِ بت‌پرستان و يهوديان و مسيحيان ، كفر كافران ، فسق و فجور فاسقان و فاجران ، ظلم و زور قلدران ، كشت و كشتار قبائل به فرمان جاهلان ، و خرافه‌پرستي اينان و آنان ) نيافت و ( در پرتوِ وحي آسماني به يكتاپرستي يزداني ) رهنمودت كرد ؟
توضيحات :
« ضَآلاًّ » : گمراه و سرگشته . پيغمبر قبل از نبوّت ، درياي موّاج كفر و شرك و ظلم و فسق و جهل و خرافات محيط را مي‌ديد و غرق‌شدگان در آن را نظاره مي‌كرد ، امّا راه به جائي نمي‌برد . نمي‌دانست چگونه خالق جهان را بپرستد و بدو نزديك بشود ، و از بارگاه يزدان نجات مردمان را بطلبد . به غار حراء پناه مي‌برد و شبها و شبها با خود خلوت مي‌كرد و سرگشته در تفكّرات و حيرت‌زده از مشاهده اوضاع به دنبال نجات مي‌گشت ، تا در دل غار حراء نور وحي پرتو افكند و او را به حق رهنمود كرد ( نگا : شوري / 52 ، يوسف / 3 ) .
سوره ضحى آيه 8
متن آيه :
وَوَجَدَكَ عَائِلاً فَأَغْنَى
ترجمه :
و تو را فقير و بي‌چيز نيافت و ثروتمند و دارايت كرد ؟
توضيحات :
« عَآئِلاً » : فقير و بي‌چيز ( نگا : توبه / 28 ) . چيزهائي كه پيغمبر از پدر به ارث برد ، شتر ماده‌اي و كنيزكي بود ( نگا : جزء عمّ شيخ محمّد عبده ) . خدا او را با سود تجارت ، و ثروت خديجه ، و غنائم جنگي دارا و بي‌نياز كرد . آيات گذشته ، بيانگر الطاف و عنايات خاصّ الهي در حق پيغمبر است .
سوره ضحى آيه 9
متن آيه :
فَأَمَّا الْيَتِيمَ فَلَا تَقْهَرْ
ترجمه :
حال كه چنين است ، يتيم را زبون مدار ( و اموال و دارائي ايشان را با قهر و زور مگير و تصرّف مكن ) .
توضيحات :
« لا تَقْهَرْ » : خوار و زبون مدار . اموال و دارائيشان را با زور مگير و تصرّف مكن .
سوره ضحى آيه 10
متن آيه :
وَأَمَّا السَّائِلَ فَلَا تَنْهَرْ
ترجمه :
و گدا را با خشونت مران .
توضيحات :
« لا تَنْهَرْ » : با خشونت مران . برخي سائل را خواهان دانش و پرسش كننده از مسائل علمي شمرده‌اند .
سوره ضحى آيه 11
متن آيه :
وَأَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّكَ فَحَدِّثْ
ترجمه :
بلكه نعمتهاي پروردگارت را بازگو كن ( و از آنها صحبت بدار ، و شكر آنها را با بذل و بخشش بگزار ) .
توضيحات :
« حَدِّثْ » : صحبت بدار . بازگو كن . بازگو كردن نعمت ، شكرگزاري از آن با قول و فعل ، امكان‌پذير است . سپاس با زبان ، و بذل و بخشش از آن . ذكر ثروت و قدرت براي تفاخر ، مراد نيست .
بازگشت به لیست سوره‌ها