تفسير نور:
سوره مدّثر آيه 1
متن آيه :
يَا أَيُّهَا الْمُدَّثِّرُ
ترجمه :
اي جامه بر سر كشيده ( و در بستر خواب آرميده ! ) .
توضيحات :
« مُدَّثِّرُ » : كسي كه جامه بر سر كشيده باشد . اصل آن ( الْمُتَدَثِّرُ ) است . مخاطب پيغمبر اسلام است كه از تمسخر كفّار و سخنان نارواي ايشان به خانه خود رفته و جامه‌اي بر سر مي‌كشد ، و يا به بستر مي‌رود . امّا فرمان آسماني او را به جدّ و جهد در كار تبليغ مي‌خواند . يا مراد جامه نبوّت و پيغمبري است ( نگا : قاسمي ) .
سوره مدّثر آيه 2
متن آيه :
قُمْ فَأَنذِرْ
ترجمه :
برخيز و ( مردمان را از عذاب يزدان ) بترسان !
توضيحات :
« قُمْ » : برخيز . كوشا باش ! ( نگا : قاسمي ) .
سوره مدّثر آيه 3
متن آيه :
وَرَبَّكَ فَكَبِّرْ
ترجمه :
و تنها پروردگار خود را به بزرگي و كبريائي بستاي ( و تنها او را بزرگ بشمار ) .
توضيحات :
« كَبِّرْ » : به عظمت و كبريائي ياد كن ( نگا : اسراء / 111 ) .
سوره مدّثر آيه 4
متن آيه :
وَثِيَابَكَ فَطَهِّرْ
ترجمه :
و جامه خويش را پاكيزه دار ( و خويشتن را از آلودگيها پاك گردان ) .
توضيحات :
« ثِيَاب » : جمع ثَوْب : جامه . هم جامه ظاهري مراد است و هم جامه باطني ، يعني عمل . چرا كه اعمال هركس به منزله لباس او است ، و ظاهر هر شخص بيانگر باطن او است .
سوره مدّثر آيه 5
متن آيه :
وَالرُّجْزَ فَاهْجُرْ
ترجمه :
و از چيزهاي كثيف و پليد دوري كن .
توضيحات :
« الرُّجْزَ » : چيزهاي كثيف و پليد . وسوسه و نيرنگ اهريمن . بتها . گناه . اين واژه مفهوم جامعي دارد و هرگونه عمل زشت و پليد و هر كاري را شامل مي‌شود كه موجب خشم و عذاب الهي باشد .
سوره مدّثر آيه 6
متن آيه :
وَلَا تَمْنُن تَسْتَكْثِرُ
ترجمه :
بذل و بخشش براي اين مكن كه افزون‌طلبي كني . ( بلكه براي رضاي خدا احسان و صدقه و بذل و بخشش كن ) .
توضيحات :
« لا تَمْنُنْ » : عطاء مكن . ( مَنّ ) در اينجا به معني انعام و اعطاء است ( نگا : ص / 39 ) . « تَسْتَكْثِرُ » : افزون مي‌خواهي . بيشتر مي‌طلبي . فاعل آن ضمير مستتر ( انت ) است . جمله فعل و فاعل ، حال است . مراد اين است كه احسانگر براي اين ندهد تا بيشتر بگيرد و افزون‌طلبي كند ( نگا : روم / 39 ) .
سوره مدّثر آيه 7
متن آيه :
وَلِرَبِّكَ فَاصْبِرْ
ترجمه :
و براي ( خوشنودي و محض رضاي ) پروردگارت شكيبائي كن .
توضيحات :
« لِرَبِّكَ » : براي رضاي پروردگارت . به خاطر پروردگارت .
سوره مدّثر آيه 8
متن آيه :
فَإِذَا نُقِرَ فِي النَّاقُورِ
ترجمه :
هنگامي كه در صور دميده مي‌شود .
توضيحات :
« نُقِرَ » : دميده شد . « النَّاقُورِ » : بوق . شيپور . مراد صور است كه براي زنده شدن مردگان ، بار دوم به صدا در مي‌آيد .
سوره مدّثر آيه 9
متن آيه :
فَذَلِكَ يَوْمَئِذٍ يَوْمٌ عَسِيرٌ
ترجمه :
آن روز ، روز سختي خواهد بود .
توضيحات :
« عَسِيرٌ » : سخت ( نگا : فرقان / 26 ، قمر / 8 ) .
سوره مدّثر آيه 10
متن آيه :
عَلَى الْكَافِرِينَ غَيْرُ يَسِيرٍ
ترجمه :
براي كافران آسان نخواهد بود ( و بلكه پر مشقّت و دردسر خواهد بود ) .
توضيحات :
« يَسِيرٍ » : آسان . ساده . « غَيْرُ يَسِيرٍ » : سخت و پرمشقّت .
سوره مدّثر آيه 11
متن آيه :
ذَرْنِي وَمَنْ خَلَقْتُ وَحِيداً
ترجمه :
مرا واگذار با آن كسي كه او را تك و تنها ( و بدون دارائي و اموال و اولاد ) آفريده‌ام .
توضيحات :
« وَحِيداً » : تك و تنها . مراد بدون اموال و اولاد است . اشاره به وليد پسر مُغيره است كه يكي از افراد سرشناس مكّه بود و براي اذيّت و آزار مؤمنان تلاش بسيار مي‌كرد . در اينجا هر كافر و منافقي مراد است كه براي جلوگيري از اسلام و اذيّت مسلمانان در تك و تاز باشد . واژه ( وَحِيداً ) مي‌تواند حال مفعول محذوفي ، يا حال فاعل باشد . معني ديگر آيه : مرا واگذار با كسي كه تنها خودم او را آفريده‌ام . مرا تنها واگذار با كسي كه او را آفريده‌ام ( كه براي عذاب و عقاب او من كافي و بسنده‌ام ) .
سوره مدّثر آيه 12
متن آيه :
وَجَعَلْتُ لَهُ مَالاً مَّمْدُوداً
ترجمه :
و ثروت بسياري بدو داده‌ام .
توضيحات :
« مَمْدُوداً » : گسترده . فراوان .
سوره مدّثر آيه 13
متن آيه :
وَبَنِينَ شُهُوداً
ترجمه :
و پسراني بدو داده‌ام كه ( همواره در پيش او آماده ، و در مجالس براي خدمتگذاريش ) حاضرند .
توضيحات :
« شُهُوداً » : جمع شاهِد ، حاضران . آمادگان . حال است .
سوره مدّثر آيه 14
متن آيه :
وَمَهَّدتُّ لَهُ تَمْهِيداً
ترجمه :
و ( وسائل زندگي را ) از هر نظر براي او فراهم ساخته‌ام ( و بدو دم و دستگاه داده‌ام ) .
توضيحات :
« مَهَّدْتُ » : فراهم و مهيّا كرده‌ام . گسترانيده‌ام .
سوره مدّثر آيه 15
متن آيه :
ثُمَّ يَطْمَعُ أَنْ أَزِيدَ
ترجمه :
گذشته از اين ( بدون شكر و سپاسي كه بكند ) اميدوار است كه ( بر نعمت و قدرتش ) بيفزايم !
توضيحات :
« ثُمَّ » : گذشته از اين . سپس .
سوره مدّثر آيه 16
متن آيه :
كَلَّا إِنَّهُ كَانَ لِآيَاتِنَا عَنِيداً
ترجمه :
هرگز ! ( چنين نخواهد شد و بدانچه آرزو مي‌كند نخواهد رسيد ) . چرا كه با آيات ما دشمن و ستيزه‌جو است .
توضيحات :
« عَنِيداً » : مخالف . ستيزه‌گر ( نگا : هود / 59 ، ابراهيم / 15 ، ِ / 24 ) .
سوره مدّثر آيه 17
متن آيه :
سَأُرْهِقُهُ صَعُوداً
ترجمه :
به زودي او را به بالا رفتن از گردنه ( مشكلات و معضلات زندگي ) وامي‌دارم ( و به سختيها و دشواريهاي فراوان دچار مي‌سازم ) .
توضيحات :
« سَأُرْهِقُهُ » : او را وادار مي‌كنم ( نگا : كهف / 73 و 80 ) . « صَعُوداً » : گردنه سخت و بلند . مراد مبتلا ساختن به سختيها و دشواريها و واداشتن به مشقّتها و ناگواريها و دردها و رنجها است .
سوره مدّثر آيه 18
متن آيه :
إِنَّهُ فَكَّرَ وَقَدَّرَ
ترجمه :
او ( براي مبارزه با پيغمبر و قرآن ) بينديشيد ( و در نظر گرفت كه چه بگويد و بكند ) و نقشه و طرحي را ( در ذهن خود ) آماده ساخت .
توضيحات :
« قَدَّرَ » : تعيين كرد . پيش چشم داشت . طرح‌ريزي كرد .
سوره مدّثر آيه 19
متن آيه :
فَقُتِلَ كَيْفَ قَدَّرَ
ترجمه :
مرگ بر او باد ! چه نقشه‌اي كه كشيد و چه طرحي كه ريخت ؟ !
توضيحات :
« قُتِلَ » : مرگ بر او ! كشته و نابود باد ! براي تعجّب است .
سوره مدّثر آيه 20
متن آيه :
ثُمَّ قُتِلَ كَيْفَ قَدَّرَ
ترجمه :
باز مرگ بر او باد ! چه نقشه‌اي كه كشيد و چه طرحي كه ريخت ؟ !
توضيحات :
« ثُمَّ » : تكرار براي مبالغه است .
سوره مدّثر آيه 21
متن آيه :
ثُمَّ نَظَرَ
ترجمه :
باز هم نگريست و دقّت كرد .
توضيحات :
« نَظَرَ » : ساخته و پرداخته خود را مورد نگرش و بازرسي مجدّد قرار داد .
سوره مدّثر آيه 22
متن آيه :
ثُمَّ عَبَسَ وَبَسَرَ
ترجمه :
سپس چهره در هم كشيد و شتابگرانه اخم و تخم كرد .
توضيحات :
« عَبَسَ » : روي ترش كرد . چهره در هم كشيد . « بَسَرَ » : عجولانه اخم و تخم كرد . ابروها را در هم كشيد ( نگا : قيامه / 24 ) . عطفِ تأكيد است .
سوره مدّثر آيه 23
متن آيه :
ثُمَّ أَدْبَرَ وَاسْتَكْبَرَ
ترجمه :
بعد واپس رفت و گردن افراخت .
توضيحات :
« أَدْبَرَ » : بازپس رفت . به حق پشت كرد و رفت . « إسْتَكْبَرَ » : گردن افراخت و بزرگي فروخت . تكبّر ورزيد و خويشتن را بالاتر از آن ديد كه حق را بپذيرد . معني ديگر آيه : سپس پشت به حق كرد و تكبّر ورزيد و خود را بزرگتر از اين ديد كه حق را پذيرا گردد . سپس روي گردانيد و گردنكشي كرد .
سوره مدّثر آيه 24
متن آيه :
فَقَالَ إِنْ هَذَا إِلَّا سِحْرٌ يُؤْثَرُ
ترجمه :
آن گاه گفت : اين ( كتاب قرآن نام ) چيزي جز جادوي منقول ( از پيشينيان و روايت شده از ديگران ) نمي‌باشد .
توضيحات :
« يُؤْثَرُ » : روايت مي‌گردد . نقل مي‌شود .
سوره مدّثر آيه 25
متن آيه :
إِنْ هَذَا إِلَّا قَوْلُ الْبَشَرِ
ترجمه :
اين ( چيزهائي كه محمّد كلام آسماني نام مي‌دهد ) چيزي جز سخن انسانها نيست .
توضيحات :
« إِنْ » : حرف نفي است . « قَوْلُ » : سخن . گفته .
سوره مدّثر آيه 26
متن آيه :
سَأُصْلِيهِ سَقَرَ
ترجمه :
هرچه زودتر او را داخل دوزخ مي‌سازيم و بدان مي‌سوزانيم .
توضيحات :
« سَأُصْلِيهِ . . . » : ( نگا : نساء / 30 و 56 و 115 ) . « سَقَرَ » : نامي از نامهاي دوزخ است ( نگا : قمر / 48 ) .
سوره مدّثر آيه 27
متن آيه :
وَمَا أَدْرَاكَ مَا سَقَرُ
ترجمه :
تو چه مي‌داني كه دوزخ چگونه است ؟ !
توضيحات :
« مَآ أَدْرَاكَ » : ( نگا : حاقّه / 3 ، احزاب / 63 ، شوري / 17 ) .
سوره مدّثر آيه 28
متن آيه :
لَا تُبْقِي وَلَا تَذَرُ
ترجمه :
دوزخ نه مي‌ميراند و نابود مي‌كند ( تا انسان از دست آن با مرگ هميشگي راحت شود ) و نه رها مي‌سازد ( تا انسان از دست آن بگريزد و نجات پيدا كند ) .
توضيحات :
« لاتُبْقي » : باقي نمي‌گذارد . نابود مي‌گرداند . معني بالا با مفهوم : لا يَمُوتُ فِيهَا وَ لا يَحْيي ( طه / 74 ، أعلي / 13 ) هماهنگي دارد . ( نگا : روح‌البيان ) . ولي اغلب تفسيرها آيه فوق را چنين معني فرموده‌اند : دوزخ چيزي را باقي و برجاي نمي‌گذارد و چيزي را رها نمي‌كند و وا نمي‌گذارد .
سوره مدّثر آيه 29
متن آيه :
لَوَّاحَةٌ لِّلْبَشَرِ
ترجمه :
پوست تن را به كلّي سياه و دگرگون مي‌سازد .
توضيحات :
« لَوَّاحَةٌ » : بسيار سياه كننده . بسيار تغيير دهنده و دگرگون كننده . « الْبَشَرِ » : اسم جنس جمعي بَشَرَة است ، پوست بدن . برخي ( بَشَر ) را به معني انسان دانسته‌اند ؛ در اين صورت ، معني آيه چنين است : دوزخ انسان را مي‌سوزاند و سياه مي‌گرداند و قيافه او را دگرگون مي‌سازد ( نگا : روح‌البيان ) .
سوره مدّثر آيه 30
متن آيه :
عَلَيْهَا تِسْعَةَ عَشَرَ
ترجمه :
نوزده ( فرشته ) بر آن گمارده شده‌اند .
توضيحات :
« تِسْعَةَ عَشَرَ » : نوزده فرشته . نمي‌دانيم تعداد فرشتگان عذاب تنها نوزده نفرند ، يا نوزده سالار و سردارند ، و يا نوزده لشكرند . به هر حال ، ما را با بحث در اين باره چه كار ؟
سوره مدّثر آيه 31
متن آيه :
وَمَا جَعَلْنَا أَصْحَابَ النَّارِ إِلَّا مَلَائِكَةً وَمَا جَعَلْنَا عِدَّتَهُمْ إِلَّا فِتْنَةً لِّلَّذِينَ كَفَرُوا لِيَسْتَيْقِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ وَيَزْدَادَ الَّذِينَ آمَنُوا إِيمَاناً وَلَا يَرْتَابَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ وَالْمُؤْمِنُونَ وَلِيَقُولَ الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ وَالْكَافِرُونَ مَاذَا أَرَادَ اللَّهُ بِهَذَا مَثَلاً كَذَلِكَ يُضِلُّ اللَّهُ مَن يَشَاءُ وَيَهْدِي مَن يَشَاءُ وَمَا يَعْلَمُ جُنُودَ رَبِّكَ إِلَّا هُوَ وَمَا هِيَ إِلَّا ذِكْرَى لِلْبَشَرِ
ترجمه :
مأموران دوزخ را جز از ميان فرشتگان برنگزيده‌ايم ، و شماره آنان را نيز جز آزمايش كافران نساخته‌ايم . هدف اين است كه اهل كتاب يقين و اطمينان حاصل كنند ( كه آنچه قرآن درباره خازنان دوزخ مي‌گويد ، از طرف خدا است ) و بر ايمان مؤمنان نيز بيفزايد ، و اهل كتاب و مؤمنان ( درباره حقّانيّت اين كتاب آسماني ) ترديد به خود راه ندهند ، و كساني كه در دلشان بيماري ( نفاق ) است ، و كافران بگويند : خدا مثلاً از بيان اين ( چنين عددي ) چه مي‌خواسته است ؟ اين گونه خداوند هركس را بخواهد گمراه مي‌سازد ، و هركس را بخواهد هدايت مي‌بخشد . لشكرهاي پروردگارت را جز او كسي نمي‌داند ، و اين جز اندرزي براي مردم نيست .
توضيحات :
« فِتْنَةً » : امتحان . آزمايش . « لِيَسْتَيْقِنَ الَّذِينَ . . . » : يقين حاصل كردن اهل كتاب بدان خاطر است كه شماره نوزده ، در كتابهاي خودشان نيز همين است . « مَرَضٌ » : مراد بيماري نفاق ، يا شكّ است . « مَثَلاً » : حال است . « مَاذَا . . . مَثَلاً » : ( نگا : بقره / 26 ) . « هِيَ » : مرجع آن سقر ، و يا جنود ، و يا اين كه آيات قرآن است .
سوره مدّثر آيه 32
متن آيه :
كَلَّا وَالْقَمَرِ
ترجمه :
اين چنين نيست كه ايشان مي‌پندارند ! سوگند به ماه !
توضيحات :
« وَالْقَمَرِ » : سوگند خداوند به آفريده‌هاي خود از جمله ماه ، به خاطر جلب توجّه بدانها از نظر خِلقت است .
سوره مدّثر آيه 33
متن آيه :
وَاللَّيْلِ إِذْ أَدْبَرَ
ترجمه :
و سوگند به شب بدان گاه كه پشت كند ( و دامن برچيند و روي به رفتن آرد ! ) .
توضيحات :
« أَدْبَرَ » : پشت كرد و رفت . دامن برچيد و روي به رفتن آورد .
سوره مدّثر آيه 34
متن آيه :
وَالصُّبْحِ إِذَا أَسْفَرَ
ترجمه :
و سوگند به صبح ، چون ( نقاب از چهره برگيرد ، و پرده برافكند ، و ) روشن گردد !
توضيحات :
« أَسْفَرَ » : روشن گرديد . اين فعل در اصل به معني از چهره نقاب برگرفتن و كشف حجاب كردن است ، و اين تعبير درباره طلوع صبح و سپيده بامدادان ، از راه تشبيه است .
سوره مدّثر آيه 35
متن آيه :
إِنَّهَا لَإِحْدَى الْكُبَرِ
ترجمه :
دوزخ ( يكي از مسائل مهمّ و حوادث عظيم ، اصلاً ) بلائي از بلاهاي بزرگ است .
توضيحات :
« إِنَّهَا » : ضمير ( ها ) به سقر برمي‌گردد . برخي هم آن را به ( جُنُود ) و يا مجموعه حوادث قيامت برمي‌گردانند . هر كدام كه باشد ، عظمت آن روشن است . « الْكُبَرِ » : جمع كُبْري ، بلاي بزرگ . حادثه مهمّ .
سوره مدّثر آيه 36
متن آيه :
نَذِيراً لِّلْبَشَرِ
ترجمه :
وسيله بيم دادن انسانها است .
توضيحات :
« نَذِيراً » : بيم‌دهنده . در اين صورت حال است . بيم دادن و ترساندن . در اين صورت به معني انذار و مصدر است و تمييز بشمار است .
سوره مدّثر آيه 37
متن آيه :
لِمَن شَاء مِنكُمْ أَن يَتَقَدَّمَ أَوْ يَتَأَخَّرَ
ترجمه :
براي كساني از شما كه مي‌خواهند ( به سوي خيرات و طاعات ) پيش بروند ، و يا كساني كه مي‌خواهند ( از خيرات و طاعات ) عقب بكشند .
توضيحات :
« أَن يَتَقَدَّمَ » : قدم پيش نهد به سوي خيرات و طاعات . « يَتَأَخَّرَ » : عقب بكشد از خيرات و طاعات ، يا از بديها و زشتيها . معني ديگر آيه : براي كساني كه از شما مي‌خواهند به سوي خيرات و طاعات پيش بروند ، و از بديها و زشتيها كنار بكشند .
سوره مدّثر آيه 38
متن آيه :
كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ رَهِينَةٌ
ترجمه :
هركسي در برابر كارهائي كه كرده است ( در دوزخ زنداني مي‌گردد و ) گروگان مي‌شود .
توضيحات :
« رَهِينَةٌ » : گروگان . در اينجا مراد گروگان آتش و محبوس و مأخوذ در آن است ( نگا : المصحف‌الميسّر ) .
سوره مدّثر آيه 39
متن آيه :
إِلَّا أَصْحَابَ الْيَمِينِ
ترجمه :
مگر ياران سمت راستي ( كه مؤمنانند و خويشتن را با انجام نيكيها در جهان از عذاب يزدان رهانيده‌اند ) .
توضيحات :
« أَصْحَابَ الْيَمِينِ » : ( نگا : واقعه / 27 و 38 و 90 و 91 ) .
سوره مدّثر آيه 40
متن آيه :
فِي جَنَّاتٍ يَتَسَاءلُونَ
ترجمه :
آنان در باغهاي بهشت بسر مي‌برند ، و ( از دوزخيان ) مي‌پرسند .
توضيحات :
« يَتَسَآءَلُونَ » : مي‌پرسند . مورد پرسش ، دو آيه بعدي است . انتخاب باب تفاعل ، براي تكثير است . برخي گفته‌اند : از يكديگر درباره گناهكاران مي‌پرسند .
سوره مدّثر آيه 41
متن آيه :
عَنِ الْمُجْرِمِينَ
ترجمه :
از بزهكاران و گناهكاران ( مي‌پرسند ) .
توضيحات :
« عَنِ الْمُجْرِمِينَ » : از بزهكاران . درباره گناهكاران .
سوره مدّثر آيه 42
متن آيه :
مَا سَلَكَكُمْ فِي سَقَرَ
ترجمه :
چه چيزهائي شما را به دوزخ كشانده است و بدان انداخته است ؟
توضيحات :
« سَلَكَكُمْ » : داخل گردانده است شما را ( نگا : حاقّه / 32 ، جنّ / 17 ) .
سوره مدّثر آيه 43
متن آيه :
قَالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّينَ
ترجمه :
مي‌گويند : ( در جهان ) از زمره نمازگزاران نبوده‌ايم .
توضيحات :
« الْمُصَلِّينَ » : نمازگزاران .
سوره مدّثر آيه 44
متن آيه :
وَلَمْ نَكُ نُطْعِمُ الْمِسْكِينَ
ترجمه :
و به مستمند خوراك نمي‌داده‌ايم .
توضيحات :
« لَمْ نَكُ . . . » : مراد از غذا دادن به بينوايان ، برآورده كردن هرگونه نيازمنديهاي مستمندان است ، اعم از خوراك و پوشاك و مسكن و غيره .
سوره مدّثر آيه 45
متن آيه :
وَكُنَّا نَخُوضُ مَعَ الْخَائِضِينَ
ترجمه :
و ما پيوسته با باطلگرايان ( هم‌نشين و هم‌صدا مي‌شده‌ايم و به باطل و ياوه و عيبجوئي ) فرو مي‌رفته‌ايم .
توضيحات :
« نَخُوضُ » : به هرگونه باطلي فرو مي‌رفتيم و در استهزاء و سخريّه حق و حقيقت شركت مي‌كرديم ( نگا : نساء / 140 ، انعام / 68 ، توبه / 65 و 69 ) .
سوره مدّثر آيه 46
متن آيه :
وَكُنَّا نُكَذِّبُ بِيَوْمِ الدِّينِ
ترجمه :
و روز سزا و جزاي ( قيامت ) را دروغ مي‌دانسته‌ايم .
توضيحات :
« يَوْمِ الدِّينِ » : ( نگا : فاتحه / 4 ) .
سوره مدّثر آيه 47
متن آيه :
حَتَّى أَتَانَا الْيَقِينُ
ترجمه :
تا مرگ به سراغمان آمد .
توضيحات :
« اليَقِينُ » : مراد مرگ است ( نگا : حجر / 99 ) .
سوره مدّثر آيه 48
متن آيه :
فَمَا تَنفَعُهُمْ شَفَاعَةُ الشَّافِعِينَ
ترجمه :
ديگر شفاعت و ميانجيگري شفاعت‌كنندگان و ميانجيگران ( اعم از فرشتگان و پيغمبران و صالحان ) بديشان سودي نمي‌بخشد .
توضيحات :
« فَمَا تَنفَعُهُمْ . . . » : ( نگا : انعام / 51 و 70 ، شعراء / 100 ، غافر / 18 ) .
سوره مدّثر آيه 49
متن آيه :
فَمَا لَهُمْ عَنِ التَّذْكِرَةِ مُعْرِضِينَ
ترجمه :
چرا بايد ايشان ، از قرآن رويگردان شوند ؟
توضيحات :
« التَّذْكِرَةِ » : پند و اندرز . يادآوري : در اينجا مراد قرآن است ( نگا : المصحف‌الميسّر ) .
سوره مدّثر آيه 50
متن آيه :
كَأَنَّهُمْ حُمُرٌ مُّسْتَنفِرَةٌ
ترجمه :
انگار آنان گورخران رمنده‌اي هستند .
توضيحات :
« حُمُرٌ » : جمع حِمار ، گورخر . « مُسْتَنفِرَةٌ » : گريز پا . رمنده . چموش . ذكر آن از باب استفعال براي مبالغه در رمندگي و چموشي است .
سوره مدّثر آيه 51
متن آيه :
فَرَّتْ مِن قَسْوَرَةٍ
ترجمه :
گورخراني كه از شير گريخته و رميده باشند .
توضيحات :
« قَسْوَرَةٍ » : شير .
سوره مدّثر آيه 52
متن آيه :
بَلْ يُرِيدُ كُلُّ امْرِئٍ مِّنْهُمْ أَن يُؤْتَى صُحُفاً مُّنَشَّرَةً
ترجمه :
اصلاً هر يك از ايشان مي‌خواهد كه ( از سوي خدا ، جداگانه ) نامه سرگشاده‌اي ( كه همه بتوانند آن را ببينند و بخوانند ) بدو داده شود . ( نامهاي كه ابلاغ پيغمبري يكايك آنان باشد ، يا دالّ بر صدق نبوّت پيغمبر اسلام باشد ) .
توضيحات :
« بَلْ يُرِيدُ كُلُّ . . . » : ( نگا : انعام / 124 ، اسراء / 93 ) .
سوره مدّثر آيه 53
متن آيه :
كَلَّا بَل لَا يَخَافُونَ الْآخِرَةَ
ترجمه :
نه چنين است ( كه ايشان مي‌گويند و مي‌خواهند ) ! اصلاً آنان از آخرت بيباك هستند .
توضيحات :
« كلاّ » : نه چنان است !
سوره مدّثر آيه 54
متن آيه :
كَلَّا إِنَّهُ تَذْكِرَةٌ
ترجمه :
نه چنين است ( كه ايشان درباره قرآن مي‌انديشند ) ! قرآن سراپا پند و اندرز و ياد و يادآوري است .
توضيحات :
« إِنَّهُ » : ضمير ( هُ ) به قرآن برمي‌گردد . « تَذْكِرَةٌ » : پند و اندرز . ياد و يادآوري .
سوره مدّثر آيه 55
متن آيه :
فَمَن شَاء ذَكَرَهُ
ترجمه :
هركس بخواهد ، آن را ياد مي‌كند ( و مي‌خواند و بدانچه در آن است عمل مي‌كند ) .
توضيحات :
« ذَكَرَهُ » : يادش مي‌كند . مي‌خواندش . بدان عمل مي‌كند .
سوره مدّثر آيه 56
متن آيه :
وَمَا يَذْكُرُونَ إِلَّا أَن يَشَاءَ اللَّهُ هُوَ أَهْلُ التَّقْوَى وَأَهْلُ الْمَغْفِرَةِ
ترجمه :
امّا ( در عين حال پند گرفتن از آن ، جز به مشيّت و توفيق الهي نيست ) آنان اندرز نمي‌گيرند مگر اين كه خدا بخواهد . سزد كه از ( خشم ) خدا دوري جست ، و او را سزد كه آمرزگاري كند ( و بر ديگران ببخشايد ) .
توضيحات :
« مَا يَذْكُرُونَ » : پند و اندرز نمي‌گيرند . يادآور نمي‌شوند . « أَهْلُ » : سزاوار . شايسته . « أَهْلُ الْمَغْفِرَةِ » : سزاوار آمرزگاري و گذشت است ، و غفار او است و بس .
بازگشت به لیست سوره‌ها