تفسير نور:
سوره تغابن آيه 1
متن آيه :
يُسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ
ترجمه :
آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است ، به تسبيح و تقديس خدا مشغول است . حاكميّت و مالكيّت از آن او است ، و سپاس و ستايش خاصّ او است . او بر هر چيزي توانا است . . .
توضيحات :
« يُسَبِّحُ » ( نگا : رعد / 13 ، اِسراء / 44 ، نور / 41 ) .
سوره تغابن آيه 2
متن آيه :
هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ فَمِنكُمْ كَافِرٌ وَمِنكُم مُّؤْمِنٌ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ
ترجمه :
او كسي است كه شما را آفريده است ( و به شما آزادي و اختيار داده است ) . گروهي از شما كافر و گروهي از شما مؤمن مي‌گرديد . خدا مي‌بيند هرچه را كه مي‌كنيد .
توضيحات :
« فَمِنكُمْ كَافِرٌ وَ مِنكُم مُّؤْمِنٌ » : ( نگا : كهف / 29 ، انسان / 3 ) .
سوره تغابن آيه 3
متن آيه :
خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ وَصَوَّرَكُمْ فَأَحْسَنَ صُوَرَكُمْ وَإِلَيْهِ الْمَصِيرُ
ترجمه :
خداوند ، آسمانها و زمين را به حق آفريده است ( نه به باطل . در آفرينش آن ، نظام دقيق و راستيني به كار رفته است ، و داراي هدفي حكيمانه و مسيري درست است ) و شما را شكل بخشيده است و شكلهاي شما را خوب و زيبا كرده است . سرانجام بازگشت به سوي او است .
توضيحات :
« خَلَقَ السَّمَاوَاتِ و الأرْضَ بِالْحَقِّ » : ( نگا : انعام / 73 ، ابراهيم / 19 ، نحل / 3 ) . « صَوَّرَكُمْ فَأَحْسَنَ صُوَرَكُمْ » : ( نگا : غافر / 64 ، اعراف / 11 ، آل‌عمران / 6 ) .
سوره تغابن آيه 4
متن آيه :
يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَيَعْلَمُ مَا تُسِرُّونَ وَمَا تُعْلِنُونَ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ
ترجمه :
او مي‌داند كه در آسمانها و زمين چه چيزهائي است ، و از آنچه شما پنهان يا آشكار مي‌داريد با خبر است ، و خدا بس آگاه از عقائد و نيّاتي است كه در درون سينه‌ها است .
توضيحات :
« مَا تُسِرُّونَ وَ مَا تُعْلِنُونَ » : ( نگا : نحل / 19 ) .
سوره تغابن آيه 5
متن آيه :
أَلَمْ يَأْتِكُمْ نَبَأُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِن قَبْلُ فَذَاقُوا وَبَالَ أَمْرِهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ
ترجمه :
آيا خبر كافراني كه در روزگاران پيشين مي‌زيسته‌اند به شما نرسيده است ؟ آنان عقوبت ناگوار كارهاي خود را ( در دنيا ) چشيدند ، و عذاب دردناكي ( هم در آخرت ) دارند .
توضيحات :
« نَبَأُ » : خبر . . . الف زائدي در رسم الخطّ قرآني در آخر دارد . « وَ بَالَ » : ( نگا : مائده / 95 ، حشر / 15 ) .
سوره تغابن آيه 6
متن آيه :
ذَلِكَ بِأَنَّهُ كَانَت تَّأْتِيهِمْ رُسُلُهُم بِالْبَيِّنَاتِ فَقَالُوا أَبَشَرٌ يَهْدُونَنَا فَكَفَرُوا وَتَوَلَّوا وَّاسْتَغْنَى اللَّهُ وَاللَّهُ غَنِيٌّ حَمِيدٌ
ترجمه :
اين ( سوء عاقبت و عذاب آخرت ) بدان خاطر است كه پيغمبرانشان به پيش ايشان مي‌آمدند و معجزات روشن و دلائل متقن براي آنان مي‌آوردند و ايشان مي‌گفتند : آيا آدميان ، ما را هدايت مي‌كنند ؟ ( مگر مي‌شود انسانهائي همچون خودمان پيغمبران خدا شوند ؟ ! پيغمبران بايد فرشته باشند . بدين وسيله به مخالفت برمي‌خاستند و ) كافر مي‌گشتند و سر بر مي‌تافتند و رويگردان مي‌شدند ، و خدا هم بي‌نياز ( از ايمان و اطاعت ايشان ) بود و ( هميشه هم ) بي‌نياز است و سزاوار ستايش و سپاس .
توضيحات :
« بَشَرٌ » : اين واژه براي مفرد و مثنّي و جمع استعمال مي‌گردد . در اينجا مراد انبياء - عليهم‌السلام - است .
سوره تغابن آيه 7
متن آيه :
زَعَمَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَن لَّن يُبْعَثُوا قُلْ بَلَى وَرَبِّي لَتُبْعَثُنَّ ثُمَّ لَتُنَبَّؤُنَّ بِمَا عَمِلْتُمْ وَذَلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرٌ
ترجمه :
كافران مي‌پندارند كه هرگز زنده و برانگيخته نخواهند گرديد ! بگو : چنين نيست كه مي‌پنداريد ، به پروردگارم سوگند ! زنده و برانگيخته خواهيد شد ، و سپس از آن چيزهائي كه مي‌كرده‌ايد با خبرتان خواهند كرد . و اين كار براي خدا ساده و آسان است .
توضيحات :
« بَلي » : اين حرف براي ابطال نفي كلام ماقبل است . يعني سخن منفي پيشين را مثبت مي‌سازد . « يَسِيرٌ » : ساده و آسان .
سوره تغابن آيه 8
متن آيه :
فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَالنُّورِ الَّذِي أَنزَلْنَا وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ
ترجمه :
ايمان بياوريد به خدا و پيغمبرش و نوري كه ( قرآن نام دارد و آن را براي روشن كردن راه سعادت دنيا و آخرت شما انسانها ) نازل كرده‌ايم . خداوند كاملاً آگاه از هر آن چيزي است كه انجام مي‌دهيد .
توضيحات :
« النُّورِ » : قرآن ( نگا : نساء / 174 ، شوري / 52 ) .
سوره تغابن آيه 9
متن آيه :
يَوْمَ يَجْمَعُكُمْ لِيَوْمِ الْجَمْعِ ذَلِكَ يَوْمُ التَّغَابُنِ وَمَن يُؤْمِن بِاللَّهِ وَيَعْمَلْ صَالِحاً يُكَفِّرْ عَنْهُ سَيِّئَاتِهِ وَيُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَداً ذَلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ
ترجمه :
زماني ، خداوند شما را در روز گردهمآئي ( جملگي پيشينيان و پسينيان ) جمع مي‌آورد . آن روز ، روز زيانمندي ( كافران ، و سودمندي مؤمنان ) است . كساني كه به خدا ايمان بياورند و كارهاي شايسته بكنند . خداوند بديهاي ايشان را مي‌زدايد ، و آنان را به باغهاي بهشتي داخل مي‌گرداند كه از زير ( كاخها و درختان ) آن رودبارها جاري است ، و در آنجا براي هميشه جاودانه مي‌مانند . اين است رستگاري سترگ و پيروزي بزرگ .
توضيحات :
« يَوْمَ الْجَمْعِ » : روز گردهمآئي كه قيامت است ( نگا : هود / 103 ، واقعه / 50 ، يس / 32 و 53 ) . « تَغَابُن » : زيانمند گشتن گروهي و سودمند شدن گروهي . . . در جهان ، دسته‌اي آخرت را به دنيا مي‌فروشند ، و در آخرت زيانخورده و متضرّر مي‌گردند ( نگا : بقره / 16 و 102 ، آل‌عمران / 77 و 177 ) . و دسته‌اي دنيا را به آخرت مي‌فروشند و در آخرت سود مي‌برند و رضاي خدا و بهشت را از آن خود مي‌كنند ( نگا : بقره / 207 ، نساء / 74 ، توبه / 111 ) . فراموش كردن همديگر . چرا كه در قيامت بر اثر هول و هراس آخرت ، كسي به فكر كسي نيست ، و هركسي خود را مي‌كوشد ( نگا : حجّ / 2 ، معارج / 10 ، عبس / 33 - 37 ) .
سوره تغابن آيه 10
متن آيه :
وَالَّذِينَ كَفَرُوا وَكَذَّبُوا بِآيَاتِنَا أُوْلَئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ خَالِدِينَ فِيهَا وَبِئْسَ الْمَصِيرُ
ترجمه :
و كساني كه كافر بشوند و آيات ما را تكذيب بكنند ، آنان دوزخيانند جاودانه در آنجا مي‌مانند ، و چه سرانجام و جايگاه بدي ( كه دارند ! ) .
توضيحات :
« الْمَصِيرُ » : ( نگا : بقره / 126 ، انفال / 16 ، توبه / 73 ) .
سوره تغابن آيه 11
متن آيه :
مَا أَصَابَ مِن مُّصِيبَةٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ وَمَن يُؤْمِن بِاللَّهِ يَهْدِ قَلْبَهُ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ
ترجمه :
هيچ واقعه و حادثه‌اي جز به فرمان و اجازه خدا رخ نمي‌دهد ، و هر كس كه به خدا ايمان داشته باشد ، خدا دل او را ( به ثبات و آرامش ، و خوشنودي به قضا و قدر الهي مي‌رساند و ) رهنمود مي‌گرداند ، و خداوند از هر چيزي كاملاً آگاه است .
توضيحات :
« مَآ أَصَابَ مِن مُّصِيبَةٍ » : ( نگا : حديد / 22 ) . « يَهْدِ قَلْبَهُ » : دل او را رهنمود و رهبري مي‌كند . زمام دل او را به دست مي‌گيرد . دل او را به استقامت و اطمينان و آسايش و آرامش ، و رضا به قضا رهنمود مي‌گرداند .
سوره تغابن آيه 12
متن آيه :
وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ فَإِن تَوَلَّيْتُمْ فَإِنَّمَا عَلَى رَسُولِنَا الْبَلَاغُ الْمُبِينُ
ترجمه :
از خدا و پيغمبر اطاعت كنيد . اگر رويگردان شويد ، بر فرستاده ما جز رساندن پيام روشن و آشكار نيست .
توضيحات :
« الْبَلاغُ الْمُبِينُ » : تبليغ آشكار ، رساندن پيام روشنگر ( نگا : مائده / 92 ، نحل / 35 و 82 ، نور / 54 ) .
سوره تغابن آيه 13
متن آيه :
اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ وَعَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ
ترجمه :
جز خدا معبودي نيست ، پس مؤمنان بايد بر خدا توكّل كنند و بس .
توضيحات :
« فَلْيَتَوَكَّلِ » : بايد توكّل كنند .
سوره تغابن آيه 14
متن آيه :
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ مِنْ أَزْوَاجِكُمْ وَأَوْلَادِكُمْ عَدُوّاً لَّكُمْ فَاحْذَرُوهُمْ وَإِن تَعْفُوا وَتَصْفَحُوا وَتَغْفِرُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ
ترجمه :
اي مؤمنان ! قطعاً بعضي از همسران و فرزندانتان دشمنان شما هستند . ( شما را از راه خدا باز مي‌دارند ، و از عبادت و طاعت سست مي‌گردانند ) پس از ايشان خويشتن را بر حذر داريد . اگر عفو كنيد و چشم پوشي نمائيد و ببخشيد ( خدا هم شما را مشمول عفو و مرحمت و مغفرت خود مي‌نمايد ) چرا كه خداوند بخشاينده مهربان است .
توضيحات :
« مِنْ » : براي تبعيض است . « عَدُوّاً » : اين واژه براي مفرد و مثنّي و جمع به كار مي‌رود . اسم ( إِنَّ ) است . « إن تَعْفُوا وَ تَصْفَحُوا و تَغْفِرُوا » : ( نگا : بقره / 109 ) . اين بخش از آيه ، اشاره دارد به اين كه چه بسا همسران يا فرزندان كه انسان را از مبرّات و خيرات منع و يا سست مي‌كنند قصد سوء نداشته و بلكه از روي ناداني باشد ، به هر حال بايد كار بد ايشان را بخشيد و نيّت سوء و قصد عداوت آنان را پخش نكرد ، ولي به سخنانشان گوش نكرد و مواظب خود بود و محبّت ايشان انسان را از خدا پرستي و انجام خيرات و مبرات دور نسازد .
سوره تغابن آيه 15
متن آيه :
إِنَّمَا أَمْوَالُكُمْ وَأَوْلَادُكُمْ فِتْنَةٌ وَاللَّهُ عِندَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ
ترجمه :
قطعاً اموالتان و اولادتان ، وسيله آزمايش شمايند ، و ( اگر در اين ميدان آزمايش ، از عهده بر آئيد ، براي شما ) اجر و پاداش بزرگي در پيشگاه خدا است .
توضيحات :
« فِتْنَةٌ » : امتحان . آزمايش ( نگا : انفال / 28 ) . مراد اين است كه اموال و اولاد زينت و نعمت جهان و مايه دستيابي به سعادت هستند ، در صورتي كه در مسير خداشناسي انسان را كمك كنند . امّا اگر محبّت آنان بر فرمان و رضاي يزدان ترجيح داده شود ، مايه بدبختي مي‌گردند ( نگا : آل‌عمران / 14 و 15 ، توبه / 22 و 23 و 75 ) .
سوره تغابن آيه 16
متن آيه :
فَاتَّقُوا اللَّهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ وَاسْمَعُوا وَأَطِيعُوا وَأَنفِقُوا خَيْراً لِّأَنفُسِكُمْ وَمَن يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ
ترجمه :
پس آن قدر كه در توان داريد از خدا بهراسيد و پرهيزگاري كنيد ، و ( درسها و اندرزهاي آسماني را ) بشنويد و بپذيريد ، و ( از قوانين و فرمانهاي خدا ) اطاعت كنيد . و ( در راه خدا ، صدقه و احسان و ) بذل و بخشش كنيد ، ( انجام اين كارها ) به سود شما خواهد بود . كساني كه از بخل و حرص نفس خويش ، مصون داشته شوند ، آنان قطعاً رستگارند .
توضيحات :
« مَا اسْتَطَعْتُمْ » : مادام كه مي‌توانيد . تا آنجا كه در توان داريد ( نگا : بقره / 286 ، حجّ / 78 ) . « خَيْراً » : مال و دارائي ( نگا : بقره / 180 ) . در اين صورت مفعول ( أَنفِقُوا ) است ، و معني چنين است : از اموال و دارائي خود ببخشيد . خوب و نيك . در اين صورت خبر فعل ناقصه مقدّري است كه تقدير چنين است : يَكُنْ ذلِكَ خَيْراً . . . « مَن يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ » : ( نگا : حشر / 9 ) .
سوره تغابن آيه 17
متن آيه :
إِن تُقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً يُضَاعِفْهُ لَكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْ وَاللَّهُ شَكُورٌ حَلِيمٌ
ترجمه :
اگر به خدا قرض‌الحسنه‌اي بدهيد ، آن را برايتان چندين برابر مي‌سازد ، و شما را مي‌آمرزد . خداوند سپاسگزار و بردبار است ( و او از بندگانش به وسيله دادن پاداشهاي عظيم تشكّر مي‌نمايد ، و در پرتو بردباري خود ، در عقوبت بندگان تعجيل نمي‌فرمايد ، و بلكه گناهانشان را مي‌بخشايد ) .
توضيحات :
« إِن تُقْرِضُوا اللهَ قَرْضاً حَسَناً » : ( نگا : بقره / 245 ، مائده / 12 ، حديد / 11 و 18 ) .
سوره تغابن آيه 18
متن آيه :
عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ
ترجمه :
او آگاه از نهان و آشكار ، و چيره كار بجا است .
توضيحات :
« عَالِمُ الْغَيْبِ و الشَّهَادَةِ » : ( نگا : انعام / 73 ، توبه / 94 و 105 ، رعد / 9 ) .
بازگشت به لیست سوره‌ها