تفسير نور:
سوره سجدة آيه 1
متن آيه :
الم
ترجمه :
الف . لام . ميم .
توضيحات :
« الم » : ( نگا : بقره / 1 ) .
سوره سجدة آيه 2
متن آيه :
تَنزِيلُ الْكِتَابِ لَا رَيْبَ فِيهِ مِن رَّبِّ الْعَالَمِينَ
ترجمه :
( اين ) كتاب از سوي پروردگار جهانيان نازل شده است و ترديدي در آن نيست ( كه از سوي خدا فرو فرستاده شده است ) .
توضيحات :
« تَنزِيلُ الْكِتَابِ » : فرو فرستادن كتاب قرآن . كتاب فرستاده شده . واژه ( تنزيل ) به معني مصدري خود ، و يا اين كه به معني اسم مفعول است و اضافه صفت به موصوف است يا به معني ( مِنْ ) است ( نگا : شعراء / 192 ) .
سوره سجدة آيه 3
متن آيه :
أَمْ يَقُولُونَ افْتَرَاهُ بَلْ هُوَ الْحَقُّ مِن رَّبِّكَ لِتُنذِرَ قَوْماً مَّا أَتَاهُم مِّن نَّذِيرٍ مِّن قَبْلِكَ لَعَلَّهُمْ يَهْتَدُونَ
ترجمه :
امّا ( مشركان ) مي‌گويند : ( محمّد ) خودش آن را از پيش خود ساخته است ( و به دروغ به خدا نسبت داده است ) . بلكه قرآن ( سخن ) حقّي است كه از سوي پروردگارت ( بر تو ) نازل شده است تا گروهي را ( از خشم خدا ) بترساني كه پيش از تو پيغمبري براي آنان نيامده است ، شايد هدايت يابند ( و به سوي حق رهنمود شوند ) .
توضيحات :
« أَمْ » : اين واژه براي انتقال از كلام پيشين به كلام پسين تازه‌اي است . « مَآ أَتَاهُمْ . . . مِن قَبْلِكَ » : مراد از ( هُمْ ) مخاطبان مشرك عصر نزول قرآن و پيشينيان اقرب ايشان است كه از زمان ابراهيم و اسماعيل به بعد ، پيغمبري براي آنان نيامده بود و كتابي هم در ميانشان نبود كه بيانگر قوانين آسماني باشد . اين است كه در عصر نزول قرآن 360 بت در كعبه پرستش مي‌شد ( نگا : قصص / 46 ، سبأ / 44 ) .
سوره سجدة آيه 4
متن آيه :
اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَى عَلَى الْعَرْشِ مَا لَكُم مِّن دُونِهِ مِن وَلِيٍّ وَلَا شَفِيعٍ أَفَلَا تَتَذَكَّرُونَ
ترجمه :
خدا كسي است كه آسمانها و زمين و آنچه را كه در ميان آن دو است در شش دوره بيافريد و سپس بر تخت فرماندهي جهان قرار گرفت . بجز خدا براي شما هيچ ياوري ( كه شما را از عذاب خدا برهاند ) و هيچ شفيعي ( كه در پيش خدا - جز با اجازه خدا - برايتان شفاعت كند ) وجود ندارد . آيا يادآور مي‌شويد ؟
توضيحات :
« سِتَّةِ أَيَّامٍ » : مراد شش دوره است ( نگا : اعراف / 54 ، يونس / 3 ، هود / 7 ، فرقان / 59 ) . « إِسْتَوي عَلَي الْعَرْشِ » : ( نگا : اعراف / 54 ، يونس / 3 ، رعد / 2 ، فرقان / 59 ) . « وَلِيٍّ » : ياور . كمك كننده . « شَفِيعٍ » : ميانجي .
سوره سجدة آيه 5
متن آيه :
يُدَبِّرُ الْأَمْرَ مِنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ ثُمَّ يَعْرُجُ إِلَيْهِ فِي يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ أَلْفَ سَنَةٍ مِّمَّا تَعُدُّونَ
ترجمه :
خداوند ( تمام عالم هستي را ) از آسمان گرفته تا زمين ، زير پوشش تدبير خود قرار داده است ، ( و جز او مدبِّري در اين جهان وجود ندارد ) . سپس تدبير امور در روزي كه اندازه آن هزار سال از سالهائي است كه شما مي‌شماريد ، به سوي او باز مي‌گردد .
توضيحات :
« يُدَبِّرُ الأمْرَ » : كار را مي‌گرداند . تدبير كار را مي‌كند . « مِنَ السَّمَآءِ إِليَ الأرْضِ » : از آسمان تا زمين ، يعني كلّ عالم هستي . از مركز فرماندهي آسمان ، براي زمين فرمان را صادر مي‌كند و امور زمين را زير نظر مي‌دارد . « يَعْرُجُ إِلَيْهِ » : گزارش كار براي او برده مي‌شود . امر جهان پايان مي‌گيرد و به سويش برگشت داده مي‌شود . « أَلْفَ سَنَةٍ » : هزار سال . مراد از هزار و فروع آن كثرت است ( نگا : حجّ / 47 ) . مفهوم آيه اين است كه خداوند اين جهان را آفريده و آسمان و زمين را با تدبير خاصّي نظم بخشيده است ، و پيوسته به رتق و فتق امور آن مشغول است ، و پس از ساليان سال ، اين جهان را در هم مي‌پيچد ، و تمام امور سرانجام به خدا باز مي‌گردد ، و خدا جهان ديگري را با طرح نويني ابداع مي‌فرمايد .
سوره سجدة آيه 6
متن آيه :
ذَلِكَ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ
ترجمه :
او خداوندي است كه از پنهان و آشكار باخبر است ، و چيره و مهربان است .
توضيحات :
« الْغَيْبِ » : آنچه از مردم نهان است . « الشَّهَادَةِ » : آنچه بر مردم عيان است .
سوره سجدة آيه 7
متن آيه :
الَّذِي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْءٍ خَلَقَهُ وَبَدَأَ خَلْقَ الْإِنسَانِ مِن طِينٍ
ترجمه :
آن كسي است كه هر چه را آفريد ، نيكو آفريد ، و آفرينش انسان ( اوّل ) را از گل آغازيد .
توضيحات :
« أَحْسَنَ » : زيبا و آراسته و پيراسته كرد . يعني كاخ عظيم خلقت را بر « نظام احسن » آفريده است و كاملتر و زيباتر از آن تصوّر نمي‌شود . به گونه‌اي كه ميان همه موجودات پيوند و هماهنگي است و به هر كدام آنچه را به زبان حال خواسته است عطاء فرموده است ( نگا : طه / 50 ) . « طِينٍ » : گِل . يعني مخلوق برجسته انسان نام را از موجود ساده و كم ارزش گِل آفريده است و او را گُل سرسبد جهان خلقت كرده است و شاعر در اين باره چه نيكو سروده است : دهنده‌اي كه به گُل نَكهت و به گِل جان داد
سوره سجدة آيه 8
متن آيه :
ثُمَّ جَعَلَ نَسْلَهُ مِن سُلَالَةٍ مِّن مَّاء مَّهِينٍ
ترجمه :
سپس خداوند ذرّيّه او را از عُصاره آب ( به ظاهر ) ضعيف و ناچيزي ( به نام مني ) آفريد .
توضيحات :
« سُلالَةٍ » : عُصاره و فشرده خالص هر چيز . مراد نطفه آدمي است ( نگا : مؤمنون / 12 ) . « مَهِينٍ » : حقير و ناچيز . ضعيف و خوار . مراد نطفه و مني است كه به ظاهر ناچيز ولي در حقيقت از اسرارآميزترين موجودات است .
سوره سجدة آيه 9
متن آيه :
ثُمَّ سَوَّاهُ وَنَفَخَ فِيهِ مِن رُّوحِهِ وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ قَلِيلاً مَّا تَشْكُرُونَ
ترجمه :
آن گاه اندامهاي او را تكميل و آراسته كرد و از روح متعلّق به خود ( كه سرّي از اسرار است ) در او دميد ، و براي شما گوشها و چشمها و دلها آفريد ( تا بشنويد و بنگريد و بفهميد ، امّا ) شما كمتر شكر ( نعمتهاي او ) را به جاي مي‌آوريد .
توضيحات :
« سَوَّاهُ » : انسان را تكميل و آراسته كرد . خلقت او را اتمام بخشيد . « مِن رُّوحِهِ » : ( نگا : حجر / 29 ) . « قَلِيلاً مَّا » : كمتر . اندك .
سوره سجدة آيه 10
متن آيه :
وَقَالُوا أَئِذَا ضَلَلْنَا فِي الْأَرْضِ أَئِنَّا لَفِي خَلْقٍ جَدِيدٍ بَلْ هُم بِلِقَاء رَبِّهِمْ كَافِرُونَ
ترجمه :
( كافران ) مي‌گويند : آيا هنگامي كه ما مرديم و در زمين گم گشتيم ( و ذرّات وجود ما آميزه خاك گرديد و اثري از آن نماند ) آفرينش تازه‌اي خواهيم يافت ( و دوباره زندگي را از سر مي‌گيريم ؟ ) بلكه آنان منكر ملاقات با پروردگارشان ( براي حساب و كتاب ) هم هستند .
توضيحات :
« ضَلَلْنَا فِي‌الأرْضِ » : در زمين گم شديم . مراد از گم شدن ، جزو خاك شدن و در پهنه زمين پراكندن و پرتاب شدن است . « خَلْقٍ » : آفرينش . « بِلِقَآءِ رَبِّهِمْ كَافِرُونَ » : ( نگا : يونس / 7 و 8 ) .
سوره سجدة آيه 11
متن آيه :
قُلْ يَتَوَفَّاكُم مَّلَكُ الْمَوْتِ الَّذِي وُكِّلَ بِكُمْ ثُمَّ إِلَى رَبِّكُمْ تُرْجَعُونَ
ترجمه :
بگو : فرشته مرگ كه بر شما گماشته شده است ، به سراغتان مي‌آيد و جان شما را مي‌گيرد ، سپس به سوي پروردگارتان بازگردانده مي‌شويد .
توضيحات :
« يَتَوَفَّاكُمْ » : جان شما را مي‌گيرد ( نگا : نحل / 28 و 32 ، انفال / 50 ) . « وُكِّلَ » : مأمور گشته است . گماشته شده است .
سوره سجدة آيه 12
متن آيه :
وَلَوْ تَرَى إِذِ الْمُجْرِمُونَ نَاكِسُو رُؤُوسِهِمْ عِندَ رَبِّهِمْ رَبَّنَا أَبْصَرْنَا وَسَمِعْنَا فَارْجِعْنَا نَعْمَلْ صَالِحاً إِنَّا مُوقِنُونَ
ترجمه :
اگر ( مي‌شد ) ببيني گناهكاران را در آن هنگامي كه در پيشگاه پروردگارشان ( براي حساب و كتاب گرد آورده شده‌اند ، و ايشان از خجالت ) سر به زير افكنده‌اند و مي‌گويند : پروردگارا ! ديديم ( آنچه خود را از آن به كوري زده بوديم ) و شنيديم ( آنچه خود را از آن به كري زده بوديم . هم اينك پشيمانيم ) پس ما را ( به جهان ) بازگردان تا عمل صالح انجام دهيم ( و سرافراز به خدمت برگرديم ) . ما ( به قيامت و فرموده پيغمبرانت ) يقين كامل داريم .
توضيحات :
« نَاكِسُو رُؤُوسِهِمْ » : جمع ناكس ، سر به زير . « أَبْصَرْنَا » : ديديم .
سوره سجدة آيه 13
متن آيه :
وَلَوْ شِئْنَا لَآتَيْنَا كُلَّ نَفْسٍ هُدَاهَا وَلَكِنْ حَقَّ الْقَوْلُ مِنِّي لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ
ترجمه :
اگر ما مي‌خواستيم به هر انساني هدايت لازمه‌اش را مي‌داديم ، وليكن ( انسان را صاحب اراده و مكلّف به تكاليف و مسؤول در برابر اعمال خود ، و قابل هدايت به وسيله پيغمبران آفريديم و ) من مقرّر كردم كه دوزخ را از جملگي افراد ( بي‌ايمان و گناهكار ) جنّ و انس پر كنم .
توضيحات :
« وَ لَوْ شِئْنَا » : ( نگا : انعام / 39 ، هود / 118 ) . « حَقَّ الْقَوْلُ » : ( نگا : نمل / 82 ) . « لأَمَلاَنَّ جَهَنَّمَ . . . » : ( نگا : اعراف / 18 ) .
سوره سجدة آيه 14
متن آيه :
فَذُوقُوا بِمَا نَسِيتُمْ لِقَاء يَوْمِكُمْ هَذَا إِنَّا نَسِينَاكُمْ وَذُوقُوا عَذَابَ الْخُلْدِ بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ
ترجمه :
بچشيد ( عذاب جهنّم را ) به خاطر اين كه ملاقات امروز خود را ( با پروردگارتان براي حساب و كتاب ) فراموش كرده‌ايد ، و ما نيز شما را ( در ميان عذاب رها و ) به دست فراموشي مي‌سپاريم ، و بچشيد عذاب هميشگي را به سبب اعمالي كه ( در دنيا ) انجام مي‌داده‌ايد .
توضيحات :
« نَسِيتُمْ » : فراموش كرده‌ايد . مراد از فراموشي ، ترك اعمالي است كه سبب نجات مي‌گردند . « نَسِينَاكُمْ » : شما را فراموش كرده‌ايم . مراد رها ساختن در عذاب است . « الْخُلْدِ » : جاودانگي . هميشگي .
سوره سجدة آيه 15
متن آيه :
إِنَّمَا يُؤْمِنُ بِآيَاتِنَا الَّذِينَ إِذَا ذُكِّرُوا بِهَا خَرُّوا سُجَّداً وَسَبَّحُوا بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَهُمْ لَا يَسْتَكْبِرُونَ
ترجمه :
تنها كساني به آيات ما ايمان دارند كه هر وقت بدانها پند داده شوند ، ( براي خدا ) به سجده مي‌افتند ، و ستايشگرانه به تسبيح پروردگارشان مي‌پردازند و تكبّر نمي‌ورزند .
توضيحات :
« ذُكِّرُوا بِهَا » : بدان پند داده شدند . « سُجَّداً » : جمع ساجِد ، سجده كنندگان . « بِحَمْدِ رَبِّهِمْ » : متلبّس به حمد و ستايش پروردگارشان هستند . حرف ( ب ) براي ملابسه و جار و مجرور در موضع حال است .
سوره سجدة آيه 16
متن آيه :
تَتَجَافَى جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفاً وَطَمَعاً وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ
ترجمه :
پهلوهايش از بسترها به دور مي‌شود ( و خواب شيرين را ترك گفته و به عبادت پروردگارشان مي‌پردازند و ) پروردگار خود را با بيم و اميد به فرياد مي‌خوانند ، و از چيزهائي كه بديشان داده‌ايم مي‌بخشند .
توضيحات :
« تَتَجَافي » : رها و به دور مي‌شوند . مراد برخاستن از خواب خوش و ترك بستر نرم و گرم است . « الْمَضَاجِعِ » : جمع مَضْجَع ، بسترها ، رختخوابها . « خَوْفاً وَ طَمَعاً » : با بيم و اميد . در حال خوف و رجا . مفعول مطلق فعل محذوف بوده و تقدير چنين است : يَخَافُونَ خَوْفاً وَ يَطْمَعُونَ طَمَعاً . يا اين كه حال ضمير ( و ) است و به معني خَآئِفِينَ وَ طَامِعِينَ مي‌باشند .
سوره سجدة آيه 17
متن آيه :
فَلَا تَعْلَمُ نَفْسٌ مَّا أُخْفِيَ لَهُم مِّن قُرَّةِ أَعْيُنٍ جَزَاء بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ
ترجمه :
هيچ كس نمي‌داند ، در برابر كارهائي كه ( مؤمنان ) انجام مي‌دهند ، چه چيزهاي شادي‌آفرين و مسرّت‌بخشي براي ايشان پنهان شده است .
توضيحات :
« مَآ أُخْفِيَ لَهُمْ » : چيزهائي كه براي آنان پنهان شده است . مراد مواهب عظيم و نعمتهاي فراواني است كه براي مؤمنان تهيّه ديده شده است . « قُرَّةِ أَعْيُنٍ » : مايه روشنايي چشم . مراد چيزهائي شادي‌آفرين و مسرّت‌بخش است ( نگا : طه / 40 ) . « جَزَآءً » : مفعول له است .
سوره سجدة آيه 18
متن آيه :
أَفَمَن كَانَ مُؤْمِناً كَمَن كَانَ فَاسِقاً لَّا يَسْتَوُونَ
ترجمه :
آيا كسي كه مؤمن بوده است ، همچون كسي است كه فاسق بوده است ؟ ! ( نه ، هرگز ! اين دو ) برابر نيستند .
توضيحات :
« فَاسِقاً » : خارج از دين خدا . كافر . « لا يَسْتَوُونَ » : برابر و يكسان نيستند . چون مراد از ( مَنْ ) دسته و گروه است ، اين فعل به صورت صيغه جمع آورده شده است .
سوره سجدة آيه 19
متن آيه :
أَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَلَهُمْ جَنَّاتُ الْمَأْوَى نُزُلاً بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ
ترجمه :
و امّا كساني كه ايمان آورده‌اند و كارهاي شايسته انجام داده‌اند ، باغهاي بهشت كه جاي زندگي است ، از آن ايشان خواهد بود ، به عنوان محلّ پذيرائي ( خدا از ايشان ) در برابر كارهائي كه ( در دنيا ) انجام مي‌داده‌اند .
توضيحات :
« جَنَّاتُ الْمَأْوي » : باغهاي محلّ زندگي . يعني دنيا جايگاه سفر است ، ولي بهشت جايگاه ماندن و زندگي كردن . « نُزُلاً » : مكاني كه مهمان محترم را در آنجا مي‌نشانند . محلّ پذيرائي . چيزي كه براي پذيرائي از مهمان آماده مي‌كنند . مراد اين است كه بهشت محلّ پذيرائي از مؤمنان است و دائماً همچون مهمان از ايشان پذيرائي مي‌شود . حال ( جَنَّات ) است ، و يا جمع ( نَازِل ) و حال ضمير ( الَّذِينَ ءَامَنُوا ) است .
سوره سجدة آيه 20
متن آيه :
وَأَمَّا الَّذِينَ فَسَقُوا فَمَأْوَاهُمُ النَّارُ كُلَّمَا أَرَادُوا أَن يَخْرُجُوا مِنْهَا أُعِيدُوا فِيهَا وَقِيلَ لَهُمْ ذُوقُوا عَذَابَ النَّارِ الَّذِي كُنتُم بِهِ تُكَذِّبُونَ
ترجمه :
و امّا كساني كه ( از فرمان خدا و اطاعت از او ) به در رفته ( و راه كفر در پيش گرفته‌اند ) جايگاه ايشان آتش دوزخ است . هر زمان كه بخواهند از آن بدر آيند ، ايشان بدانجا بازگردانده مي‌شوند و بديشان گفته مي‌شود : بچشيد عذاب آتشي را كه آن را دروغ مي‌پنداشتيد !
توضيحات :
« أُعِيدُوا » : برگردانده شدند ( نگا : حجّ / 22 ) .
سوره سجدة آيه 21
متن آيه :
وَلَنُذِيقَنَّهُمْ مِنَ الْعَذَابِ الْأَدْنَى دُونَ الْعَذَابِ الْأَكْبَرِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ
ترجمه :
ما قطعاً عذاب نزديكتر ( دنيا ) را پيش از عذاب بزرگتر ( آخرت ) بديشان مي‌چشانيم ، شايد ( از كفر و معاصي دست بكشند ، و به سوي خدا ) برگردند .
توضيحات :
« الْعَذَابِ الأدْني » : عذاب نزديكتر . عذاب كمتر . مراد مصائب و بلايا و آفات دنيوي است ، همچون : زيانها و ضررها ، بيماريها و ناخوشيها ، خشكساليها ، دردها و رنجها ، كه بيدارباشها و هشدارهاي خدائي بشمارند . « دُونَ » : قبل از . پيش از . « الْعَذَابِ الأكْبَرِ » : عذاب بزرگتر . مراد عذاب اخروي جهنّم است ( نگا : رعد / 34 ، زمر / 26 ) .
سوره سجدة آيه 22
متن آيه :
وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّن ذُكِّرَ بِآيَاتِ رَبِّهِ ثُمَّ أَعْرَضَ عَنْهَا إِنَّا مِنَ الْمُجْرِمِينَ مُنتَقِمُونَ
ترجمه :
چه كسي ستمكارتر از آن كسي است كه به آيات پروردگارش پند داده شود ، و او از آنها روي بگرداند ؟ مسلّماً ما همگيِ بزهكاران را كيفر خواهيم داد .
توضيحات :
« ذُكِّرَ » : پند داده شد . يادآور گرديد . « أَعْرَضَ » : روي گرداند . پشت كرد . « مُنتَقِمُونَ » : انتقام گيرندگان . مراد از انتقام خدا در قرآن ، مجازات كردن و كيفر دادن است ( نگا : اعراف / 136 ، حجر / 79 ، مائده / 95 ) .
سوره سجدة آيه 23
متن آيه :
وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ فَلَا تَكُن فِي مِرْيَةٍ مِّن لِّقَائِهِ وَجَعَلْنَاهُ هُدًى لِّبَنِي إِسْرَائِيلَ
ترجمه :
ما براي موسي كتاب ( تورات ) را فرو فرستاديم ، و شكّ نداشته باش كه موسي تورات را دريافت داشت ، و . ما آن را رهنمون و راهنماي بني‌اسرائيل گردانديم .
توضيحات :
« الْكِتَابَ » : مراد تورات است . « مِرْيَةٍ » : شكّ و ترديد . « لِقَآئِهِ » : دريافت كردن موسي تورات را . ضمير ( ه ) به ( الكتاب ) باز مي‌گردد . « لا تَكُن فِي مِرْيَةٍ مِّن لِّقَآئِهِ » : مخاطب پيغمبر اسلام است و مراد ديگران ( نگا : المصحف الميسّر ) . « هُديً » : هدايت . هادي . راهنماي به حق و حقيقت .
سوره سجدة آيه 24
متن آيه :
وَجَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا لَمَّا صَبَرُوا وَكَانُوا بِآيَاتِنَا يُوقِنُونَ
ترجمه :
و از ميان بني‌اسرائيل پيشواياني را پديدار كرديم كه به فرمان ما ( و برابر قوانين ما ، مردمان را ) راهنمائي مي‌نمودند ، بدان گاه كه بني‌اسرائيل ( در راه خدا بر تحمّل سختيها ) شكيبائي ورزيدند و به آيات ما ايمان كامل پيدا كردند .
توضيحات :
« أَئِمَّةً » : امامان و پيشوايان . مراد انبياء خدا ، يا پيشوايان ديني است كه پس از پيغمبران كار امر به معروف و نهي از منكر را به عهده مي‌گيرند . « بِأَمْرِنَا » : به فرمان ما و برابر دستور ما . طبق موازين و قوانين ما . « لَمَّا صَبَرُوا وَ . . . » : وقتي كه بني‌اسرائيل مشقّات تكاليف و دشواريهاي راه خدا را تحمّل و بر آن استقامت و شكيبائي كردند . دو چيز انسانها را به پيشوائي مي‌رساند : نخست ايمان و يقين به آيات الهي ، ديگر شكيبائي و پايداري .
سوره سجدة آيه 25
متن آيه :
إِنَّ رَبَّكَ هُوَ يَفْصِلُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ
ترجمه :
پروردگار تو ، روز قيامت ، ميان آنان درباره چيزهاي مورد اختلاف ايشان ( از قبيل : مسائل دين ، رستاخيز ، ثواب ، و عقاب ) داوري مي‌كند ( و هر يك را به جزا و سزاي خود مي‌رساند ) .
توضيحات :
« يَفْصِلُ » : قضاوت مي‌نمايد . داوري مي‌كند . « بَيْنَهُمْ » : ميان بني‌اسرائيل . ميان انبياء و بني‌اسرائيل . ميان كفّار و مؤمنين .
سوره سجدة آيه 26
متن آيه :
أَوَلَمْ يَهْدِ لَهُمْ كَمْ أَهْلَكْنَا مِن قَبْلِهِم مِّنَ الْقُرُونِ يَمْشُونَ فِي مَسَاكِنِهِمْ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ أَفَلَا يَسْمَعُونَ
ترجمه :
آيا براي ايشان روشن نشده است كه پيش از آنان ما مردمان نسلهاي فراواني را هلاك كرده‌ايم و ( ايشان هم اينك ) در مسكن و ( مأوي و جا و ) مكان آنان راه مي‌روند ( و در سفرهاي خود ويرانه‌هاي منازلشان را مي‌بينند ؟ ) . واقعاً در اين ( ديدار ديار متروك و خالي از سكنه جبّاران و تبهكاران تاريخ ) نشانه‌هائي ( از قدرت خدا ، و درسهاي عبرتي از گذشتگان ) است . آيا ( اين اندرزهاي الهي ، و پندهاي عبرت را از زبان حال كاخهاي ويران و كنگره‌هاي سر به فلك سايان ) نمي‌شنوند ؟
توضيحات :
« لَمْ يَهْدِ لَهُمْ ؟ » : براي آنان روشن و آشكار نشده است ؟ ( نگا : اعراف / 100 ) . فاعل ( لَمْ يَهْدِ ) مضمون جمله ( كَمْ أَهْلَكْنَا مِن قَبْلِهِم مِّنَ الْقُرُونِ ) است . « الْقُرُونِ » : مردمان نسلهاي گوناگون ( نگا : انعام / 6 ) . « أَفَلا يَسْمَعُونَ » : آيا نمي‌شنوند ؟ مراد از شنيدن ، تدبّر و تفكّر و عبرت گرفتن است .
سوره سجدة آيه 27
متن آيه :
أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّا نَسُوقُ الْمَاء إِلَى الْأَرْضِ الْجُرُزِ فَنُخْرِجُ بِهِ زَرْعاً تَأْكُلُ مِنْهُ أَنْعَامُهُمْ وَأَنفُسُهُمْ أَفَلَا يُبْصِرُونَ
ترجمه :
آيا نمي‌بينند كه ما آب را ( در لابلاي ابرها و بر پشت بادها ) به سوي سرزمينهاي خشك و برهوت مي‌رانيم و به وسيله آن كشتزارها مي‌رويانيم كه از آن هم چارپايانشان مي‌خورند ، و هم خودشان تغذيه مي‌نمايند ؟ آيا نمي‌بينند ؟
توضيحات :
« نَسُوقُ » : مي‌رانيم . « الْجُزُرِ » : زمين لخت و برهوت و بدون گياه ( نگا : كهف / 8 ) . « زَرْعاً » : كشتزار ( نگا : انعام / 141 ، كهف / 32 ) . زرع ، در اينجا مي‌تواند شامل هر گونه گياه و درختي باشد .
سوره سجدة آيه 28
متن آيه :
وَيَقُولُونَ مَتَى هَذَا الْفَتْحُ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ
ترجمه :
كافران مي‌گويند : اگر راستگوئيد ، اين روز فيصله ( كار ) و قضاوت ( پروردگار در ميان كافران و مؤمنان ) كي خواهد بود ؟ ! ( چرا عذاب استيصال دنيوي ، يا عذاب سرمدي اخروي ، هر چه زودتر فرا نمي‌رسد و دامنگير ما نمي‌شود ؟ ! ) .
توضيحات :
« الْفَتْحِ » : داوري ميان مردم . مراد دو چيز است : نخست روز عذاب استيصال دنيوي ، يعني عذابي كه كفّار را ريشه‌كن مي‌سازد و مجال و فرصت ايمان آوردن از آنان سلب مي‌شود . مثل عذاب فرعون و فرعونيان ، قوم هود ، قوم نوح ( نگا : انعام / 8 و 40 - 44 ، فرقان / 36 - 38 ) . دوم روز عذاب سرمدي اخروي كه روز داوري اصلي است و به كسي مهلت گريز از عذاب داده نمي‌شود ( نگا : بقره / 162 ، نحل / 85 ، انبياء / 40 سبأ / 26 ، صافّات / 21 ، دخان / 40 ) . و امّا فتح را جنگ بدر يا روز فتح مكّه دانستن ، اشتباه است . چرا كه ايمان آوردن كفّار پذيرفته و مقبول بوده است . از جمله در فتح مكّه در حدود دو هزار نفر طلقاء ايمان آورده‌اند ( نگا : تفسير قاسمي ) .
سوره سجدة آيه 29
متن آيه :
قُلْ يَوْمَ الْفَتْحِ لَا يَنفَعُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِيمَانُهُمْ وَلَا هُمْ يُنظَرُونَ
ترجمه :
بگو : در روز فيصله ( كار ) و قضاوت ( پروردگار ، كار از كار مي‌گذرد و ) ايمان آوردن كفّار سودي به حالشان ندارد و ( لحظه‌اي از دست عذاب ) بديشان مهلت داده نمي‌شود .
توضيحات :
« يَوْمَ الْفَتْحِ » : ( نگا : سجده / 28 ) .
سوره سجدة آيه 30
متن آيه :
فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَانتَظِرْ إِنَّهُم مُّنتَظِرُونَ
ترجمه :
( اي پيغمبر ! اكنون كه چنين است و استهزاء و تمسخر ، كار هميشگي كافرين است ) به ايشان اهمّيّت مده ( و به تبليغ خود ادامه بده ) و منتظر ( ياري خدا و شكست مشركان ) باش ، چرا كه ايشان هم منتظر ( شكست و هلاك تو و مؤمنان ) هستند .
توضيحات :
« أَعْرِضْ عَنْهُمْ » : از آنان روي بگردان . بديشان اهمّيّت مده .
بازگشت به لیست سوره‌ها