تفسير نور:
سوره عاديات آيه 1
‏متن آيه : ‏
‏ وَالْعَادِيَاتِ ضَبْحاً ‏

‏ترجمه : ‏
‏سوگند به اسبان تازنده‌اي كه ( به سوي ميدان جهاد ) نفس‌زنان پيش مي‌روند !‏

‏توضيحات : ‏
‏« الْعَادِيَاتِ » : جمع عَادِيَة ، اسبان تازنده . مراد هر مركب و وسيله‌اي است كه در راه يزدان و براي اجرا فرمان او مورد استفاده قرار گيرد . « ضَبْحاً » : صداي نفَس اسبان به هنگام دويدن . در اينجا به معني اسم فاعل ، يعني ( ضَابِحَات ) است ، به معني اسباني كه صداي نفَس خود را بلند كرده‌اند . حال است .‏

سوره عاديات آيه 2
‏متن آيه : ‏
‏ فَالْمُورِيَاتِ قَدْحاً ‏

‏ترجمه : ‏
‏آن اسباني كه ( بر اثر برخورد چخماق سمهايشان به سنگهاي سر راه ) جرقّه‌ها برمي‌افروزند .‏

‏توضيحات : ‏
‏« الْمُورِيَاتِ » : جمع مُورِيَة ، آتش افروزندگان با چخماق . مراد توليدكنندگان جرقّه‌ها است . « قَدْحاً » : زدن سنگ چخماق به يكديگر براي توليد جرقّه . در اينجا به معني اسم فاعل يعني ( قَادِحَات ) و حال است . مراد زنندگان سمهاي پا بر سنگهاي زمين است .‏

سوره عاديات آيه 3
‏متن آيه : ‏
‏ فَالْمُغِيرَاتِ صُبْحاً ‏

‏ترجمه : ‏
‏همان اسباني كه بامدادان ( بر سپاهيان دشمن ) يورش مي‌برند .‏

‏توضيحات : ‏
‏« الْمُغِيرَاتِ » : جمع مُغيرَة ، يورش برندگان . هجوم‌كنندگان . « صُبْحاً » : بامدادان . مفعولٌ‌فيه است . آن را در معني اسم فاعل ، يعني ( مُصْبِحَات ) نيز دانسته و حال بشمار آورده‌اند ( نگا : التفسير القرآني للقرآن ) .‏

سوره عاديات آيه 4
‏متن آيه : ‏
‏ فَأَثَرْنَ بِهِ نَقْعاً ‏

‏ترجمه : ‏
‏و در آن ، گرد و غبار زيادي را برمي‌انگيزند .‏

‏توضيحات : ‏
‏« أَثَرْنَ » : برانگيختند . برپا كردند . باب افعال و از مصدر ( إثارَة ) و از ماده ( ثور ) است ( نگا : بقره‌ / 71 ، روم‌ / 9 و 48 ، فاطر / 9 ) . « بِهِ » : در آن . حرف ( بِ ) به معني ( فِي ) است ، و ضمير ( هِ ) به صبح برمي‌گردد . « نَقْعاً » : گرد و غبار .‏

سوره عاديات آيه 5
‏متن آيه : ‏
‏ فَوَسَطْنَ بِهِ جَمْعاً ‏

‏ترجمه : ‏
‏و بامدادان به ميان جمع ( دشمنان ) مي‌تازند .‏

‏توضيحات : ‏
‏« وَسَطْنَ » : به وسط رفتند . به ميانه دويدند . « بِهِ » : در آن . يعني در صبح . برخي حرف باء را براي تعدّيه دانسته و ضمير ( هِ ) را به ( نَقْعاً ) برگشت داده‌اند . در اين صورت معني آيه چنين است : آن گرد و غبار فراوان را با خود به ميان جمعيّت دشمنان مي‌برند . بعضي هم باء را حاليّه دانسته‌اند ، و آيه را چنين معني كرده‌اند : با همين گرد و غبار فراوان به ميان جمع دشمنان تاخت مي‌برند .‏

سوره عاديات آيه 6
‏متن آيه : ‏
‏ إِنَّ الْإِنسَانَ لِرَبِّهِ لَكَنُودٌ ‏

‏ترجمه : ‏
‏( به چنين اسباني سوگند كه ) انسان نسبت به پروردگار خود بسيار ناسپاس و حق ناشناس است .‏

‏توضيحات : ‏
‏« الإِنسَانَ » : مراد انساني است كه در پرتو معارف الهي تربيت نيافته است و تعليمات انبياء بر دلش نتافته است ، و خويشتن را تسليم غرائز و شهوات سركش نموده است . « كَنُودٌ » : كفران نعمت‌كننده . ناسپاس . حق‌ناشناس .‏

سوره عاديات آيه 7
‏متن آيه : ‏
‏ وَإِنَّهُ عَلَى ذَلِكَ لَشَهِيدٌ ‏

‏ترجمه : ‏
‏خود انسان نيز بر اين معني گواه است ( و مي‌داند ناسپاس و حق ناشناس است ) .‏

‏توضيحات : ‏
‏« إِنَّهُ » : همانا انسان . بي‌گمان انسان . « شَهِيدٌ » : گواه . آگاه . گواهي انسان به زبان حال است . نظير آن را در ( اعراف‌ / 172 و توبه‌ / 17 ) مي‌توان ديد . و امّا آگاهي او ، معلوم است كه انسان از هركس ديگر بهتر خود را مي‌شناسد و از درون خود آگاه است .‏

سوره عاديات آيه 8
‏متن آيه : ‏
‏ وَإِنَّهُ لِحُبِّ الْخَيْرِ لَشَدِيدٌ ‏

‏ترجمه : ‏
‏و او علاقه شديدي به دارائي و اموال دارد .‏

‏توضيحات : ‏
‏« الْخَيْرِ » : اموال و دارائي ( نگا : بقره‌ / 180 ، احزاب‌ / 19 ) . « شَدِيدٌ » : تند و سخت . بخيل و تنگچشم . حرف لام در واژه « لِحُبِّ الْخَيْرِ » مي‌تواند براي تعدّيه باشد ، و معني آيه با توجّه بدان در بالا گذشت . يا اين كه براي تعليل ، كه معني آيه چنين است : انسان به علّت دوست داشت اموال و دارائي بخيل است .‏

سوره عاديات آيه 9
‏متن آيه : ‏
‏ أَفَلَا يَعْلَمُ إِذَا بُعْثِرَ مَا فِي الْقُبُورِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏آيا اين انسان ( ناسپاس و دلباخته دارائي ) نمي‌داند : هنگامي كه آنچه در گورها است بيرون آورده مي‌شود ( و مردگان زنده مي‌گردند ) .‏

‏توضيحات : ‏
‏« بُعْثِرَ » : بيرون آورده شد و زنده گرديد ( نگا : انفطار / 4 ) .‏

سوره عاديات آيه 10
‏متن آيه : ‏
‏ وَحُصِّلَ مَا فِي الصُّدُورِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏و هنگامي كه آنچه در سينه‌ها ( از كفر و ايمان و نيّت خوب و بد ) است ( از ميان دفاتر اعمال ) جمع‌آوري مي‌گردد و به دست مي‌آيد .‏

‏توضيحات : ‏
‏« حُصِّلَ » : به دست آورده شد . جمع گرديد .‏

سوره عاديات آيه 11
‏متن آيه : ‏
‏ إِنَّ رَبَّهُم بِهِمْ يَوْمَئِذٍ لَّخَبِيرٌ ‏

‏ترجمه : ‏
‏در آن روز بدون شكّ پروردگارشان ( از احوال آنان و اعمال ايشان ) بسيار آگاه است ( و پاداش و كيفرشان را مي‌دهد ؟ ) .‏

‏توضيحات : ‏
‏« خَبِيرٌ » : بسيار آگاه و باخبر .‏
بازگشت به لیست سوره‌ها